Onderzoek: Jeugdtrauma in Brazilië en relatie met verslavende middelen

Een nieuwe studie gepubliceerd in het Journal of Child Psychology and Psychiatry laat zien dat jeugdtrauma sterk samenhangt met risicovol gedrag bij adolescenten, zoals problematisch alcoholgebruik, roken en drugsgebruik. Het onderzoek werd uitgevoerd door de Universiteit van Bath en de Universiteit van São Paulo en is gebaseerd op gegevens van de 2004 Pelotas Birth Cohort, een langlopende studie in Brazilië waarbij ruim 4.000 kinderen van geboorte tot 18 jaar worden gevolgd.

Uit de gegevens blijkt dat jeugdtrauma wijdverspreid is onder Braziliaanse jongeren: meer dan 80% van de deelnemers maakte minstens één traumatische gebeurtenis mee, zoals ernstige ongevallen, misbruik, huiselijk geweld of het verlies van een ouder. Een kwart van de adolescenten had zelfs drie of meer traumatische ervaringen tegen de tijd dat ze 18 waren. Deze traumatische ervaringen bleken sterk verbonden met middelengebruik: 37 procent van het problematisch alcoholgebruik, 59 procent van het roken en 28 procent van het drugsgebruik op 18-jarige leeftijd kon worden verklaard door blootstelling aan jeugdtrauma.

Bijzondere statistiek

Opmerkelijk was dat de onderzoekers een onverwachte relatie vonden tussen jeugdtrauma en cardiovasculaire gezondheid. In tegenstelling tot eerdere studies, die wijzen op een verhoogd risico op hart- en vaatziekten bij slachtoffers van jeugdtrauma, bleek in dit onderzoek dat adolescenten met meer traumaervaringen juist een lagere hartslag en bloeddruk hadden. Dit zou normaal gesproken duiden op een betere cardiovasculaire gezondheid.

Een mogelijke verklaring hiervoor, aldus professor Graeme Fairchild, is dat sommige jongeren met gedragsstoornissen – zoals een antisociale persoonlijkheid of een gedragsstoornis – vaak een lagere hartslag in rust hebben.

Preventie

De onderzoekers benadrukken het belang van vroege interventie en preventieve maatregelen om jeugdtrauma te verminderen. In Pelotas is al gestart met het Pact for Peace-initiatief om geweld op stedelijk niveau aan te pakken. Volgens professor Alicia Matijasevich is dit vooral van cruciaal belang in lage- en middeninkomenslanden zoals Brazilië of Zuid-Afrika, waar jongeren vaker aan trauma’s worden blootgesteld en de middelen voor ondersteuning beperkt zijn.