Stephen Porges: 'In onze evolutie is het autonomische zenuwstelsel veranderd'

In een interview voor het YT-kanaal Megg-rottweil legt Stephen Porges uit wat nu de Polyvagaal-theorie is en waarom het belangrijk is om het te weten. Trauma-therapeuten die niet declarabel zijn vinden deze theorie vaak helemaal geweldig, hoewel hard wetenschappelijk bewijs nog altijd ontbreekt.

Porges is de founder van de Polyvagaal-theorie en geniet daarom een hoge status in het trauma-wereld. Porges moet een beetje lachen als hem wordt gevraagd om de Polyvagaal-theorie uit te leggen, omdat het super complex is en eigenlijk niet kan. 'Ik moet dan altijd met mijn ogen rollen', zegt Porges.

Toch doet hij een poging. 'De Polyvagaal-theorie is ons begrip van hoe ons lichaam reageert op bepaalde situaties. Onze reactie is gebaseerd op de evolutie van het autonome zenuwstelsel. Wat dit betekent is dat in onze evolutie als gewervelde dieren het autonome zenuwstelsel is veranderd', verduidelijkt Porges verder.

'En doordat het is veranderd, heeft het verschillende circuits gecreëerd. En deze circuits functioneren in een bepaalde hiërarchie. Dit betekent dat de nieuwere circuits de oudere circuits kunnen hinderen. Maar de oudere circuits waren circuits van defensie.'

Er is meer dan een vlucht-reactie

'Dus, op het gebied van psychologie en psychosomatische therapie wat we hebben geleerd is dat de meeste chronische ziekten dus ziekten zijn van het autonome zenuwstelsel', vertelt Porges, die duidelijk maakt dat het nieuwste circuit dus te maken heeft met sociale interactie en onderdeel is van het parasympatisch zenuwstelsel.

Als het systeem niet werkt, dan kan het zenuwstelsel niet zorgen voor rust en voor ontspanning en ontstaan de fysieke en psychische klachten. Dan komen mensen in een vecht-of vlucht-reactie (sympatisch zenuwstelsel) of ze immobiliseren. Vooral op dit laatste gebied heeft de Polyvagaal-theorie bijgedragen.

Deze immobilisatie, met angst en depressie en dissociatie etc., werd niet erkend in de psychiatrie voor de komst van Polyvagaal-theorie in 1994. De immobilisatie zit ook lager in het lichaam, zo legt Porges uit. 'We wijzen dan vaak onder het middenrif', verduidelijkt hij. 'Omdat de organen onder de middenrif onderdeel zijn van de immobilisatie. Dus de regulatie onder het middenrif is anders dan erboven, waar meer de vecht- en vluchtreactie plaatsvind.'

'Het shutdown-systeem zit lager, dus onder de middenrif', zegt Porges aan het einde van de video. 'Als we kijken naar de symptomen die bij immobilisatie horen, dan zien we vaak ook problemen met de organen als prikkelbare darm, spijsvertering-problemen etc. Dat is omdat de organen onder de middenrif er zijn voor verdediging en niet voor de homeostase.' (foto: Dr. Mayim Bialik YT)

Bekijk de video hieronder.