Psychologische wetenschappen kunnen de negatieve gevolgen van internetgebruik verminderen

Toegang tot het internet is essentieel voor economische ontwikkeling, onderwijs, wereldwijde communicatie en talloze andere toepassingen. Ondanks alle voordelen heeft het internet echter ook een schaduwzijde. Op het internet wordt veel desinformatie verspreid, zijn er veel discussies en ruzies en het internet kan extremistische ideologieën bevorderen. Maar tóch is er hoop.

In de laatste uitgave van Psychological Science in the Public Interest, doet een team van onderzoekers aanbevelingen over hoe psychologische en gedragswetenschappen kunnen helpen de negatieve gevolgen van internetgebruik te verminderen. Deze aanbevelingen leggen de nadruk op het helpen van mensen om meer controle te krijgen over hun digitale omgeving.

De aanbevelingen vanuit de psychologie kunnen helpen om beleidsinterventies in de digitale wereld te informeren. ‘Het is van cruciaal belang dat psychologische en gedragswetenschappen worden ingezet om ervoor te zorgen dat gebruikers niet worden gemanipuleerd voor financieel gewin en in staat worden gesteld om manipulatie op te sporen en te weerstaan’, aldus Anastasia Kozyreva, een onderzoeker aan het Centrum voor Adaptieve Rationaliteit aan het Max Planck Instituut voor Menselijke Ontwikkeling in Duitsland en auteur van het artikel.

Geen wondermiddel

Hoewel er geen wondermiddel bestaat dat alle problemen van de digitale wereld kan oplossen, beschrijven Kozyreva en haar collega’s drie benaderingen om de negatieve gevolgen te helpen verzachten. De eerste is het ontwerpen van internetinfrastructuur die het gedrag van mensen ‘duwt’ in de richting van meer positieve resultaten, zoals systemen met standaardinstellingen die de privacy respecteren. De tweede benadering bestaat erin meer gebruik te maken van ‘technocognitie’: technologische oplossingen die gebaseerd zijn op psychologische principes, zoals het opwerpen van hinderpalen voor het delen van aanstootgevend materiaal online.

De laatste benadering is het verbeteren van de cognitieve en motivationele vaardigheden van mensen door middel van ‘boosts’: tactieken die mensen hun digitale omgeving vergroten en het redeneervermogen en de weerbaarheid tegen manipulatie verbeteren. Voorbeelden van een boost zijn het preventief beschermen van gebruikers tegen de meest voorkomende manipulatieve praktijken en het aanreiken van gebruiksvriendelijke regels voor digitale geletterdheid.

‘Deze cognitieve hulpmiddelen zijn ontworpen om de beschaafdheid van het online discours te bevorderen en het verstand en de menselijke autonomie te beschermen tegen manipulatieve keuzearchitecturen, technieken om de aandacht te trekken en de verspreiding van valse informatie’, aldus Kozyreva. (Foto: Pexels/Andres Ayrton)