Wat gaat Nederland merken van de afgezwakte Golfstroom?

Deze week is er een wetenschappelijk artikel gepubliceerd waaruit blijkt dat de Golfstroom zwakker aan het worden is. Dit kan grote gevolgen hebben voor het klimaat. Sinds het midden van de vorige eeuw is de oceaanstroming met vijftien procent zwakker geworden. Dit is de sterkste remming die is gemeten in de afgelopen duizend jaar, zo staat in het artikel gepubliceerd in Nature Geoscience.

De onderzoekers concluderen dat de klimaatverandering die is veroorzaakt door de mens hoogstwaarschijnlijk de zwakkere Golfstroom heeft veroorzaakt. De Golfstroom is een soort reusachtige lopende band dat warm oppervlaktewater van de evenaar naar het noorden brengt en koud water met een lage zoutheidsgraad op lagere diepten weer naar het zuiden voert. Het gaat om 20 miljoen kubieke water per seconde dat de Golfstroom vervoert. Ter vergelijking, dat is bijna honderd keer meer dan dat de rivier de Amazone verplaatst.

Klimaatverandering heeft effect op deze Golfstroom. Als er meer regen valt en ijs smelt, dan neemt de zoutheidsgraad van het oceaanwater af. Hierdoor zinkt het water niet diep genoeg en neemt de kracht van de Golfstroom af. De Golfstroom is op haar beurt weer onderdeel van de Atlantic Meridional Overturning Circulation (AMOC). Dit is een verzamelnaam voor alle stromingen. Deze zorgen voor opnamen van CO2 uit de atmosfeer en verspreiden voedingstoffen over de oceanen.

Consequenties veranderende Golfstroom

Klimaatonderzoeker Geert Jan van Oldenborgh van het KNMI laat aan NU.nl weten dat de gevolgen voor Nederland van de afzwakkende Golfstroom zijn dat de winters zachter worden en de zomers heter. 'Door de afzwakking wordt het oceaanwater tussen Groenland en IJsland koeler en in het zuiden nog warmer. Dat grotere temperatuurverschil tussen noord en zuid vormt 's winters de motor voor krachtiger westenwinden. Wij krijgen dus juist nog zachtere lucht en meer regen.'

In de zomer neemt het kwik eveneens toe. 'Hierdoor vormen ten oosten van het afgekoelde oceaanwater makkelijker hogedrukgebieden. Zo ongeveer boven de Britse eilanden en de Noordzee. Door die hogere luchtdruk hebben wij dan vermoedelijk meer zon. Dat betekent minder neerslag en meer verdamping, dus extra kans op droogte, en wellicht ook op hittegolven.'

In Nederland gaat de opwarming van de aarde sneller dan op sommige andere delen van de wereld. Van Oldenborgh vermoedt dat de afzwakkende Golfstroom nu al voor temperatuurverandering zorgt. 'Een van de oorzaken, met name in de winter, lijkt die 15 procent zwakkere Golfstroom', aldus de klimaatonderzoeker in gesprek met de nieuwssite. (Foto: Wiki Commons/Greg Shirah-NASA)