Studie: Gebruik van cannabis tijdens zwangerschap verhoogt kans op opioïden-gebruik baby

Recente studies tonen aan dat cannabisgebruik tijdens de zwangerschap, vaak ingezet tegen ochtendmisselijkheid, rugpijn of angst, mogelijk ernstige gevolgen kan hebben voor de hersenontwikkeling van de foetus. Nieuw onderzoek van de University of Maryland School of Medicine, gepubliceerd in Science Advances, laat zien dat blootstelling aan tetrahydrocannabinol (THC) in de baarmoeder het beloningssysteem van de hersenen kan veranderen. Dit kan later in het leven leiden tot een verhoogd risico op opioïdenverslaving door een hypersensitief dopaminesysteem.

THC en hersenontwikkeling

In het onderzoek werd vastgesteld dat prenatale blootstelling aan THC de dopamine-neuronen in de hersenen hyperactief maakt. Dit veroorzaakt een verhoogde dopamineafgifte en een overgevoeligheid voor beloningsprikkels, zoals signalen die wijzen op de beschikbaarheid van voedsel of opioïden. Dit fenomeen zorgt ervoor dat de hersenen van de foetus een verhoogde vatbaarheid ontwikkelen voor verslaving. De onderzoekers gebruikten diermodellen en ontdekten dat foetussen blootgesteld aan een matige dosis THC (vergelijkbaar met één tot twee joints per dag) meer geneigd waren tot verslavingsgedrag in hun latere leven.

Effecten op opioïdengebruik

De dieren die in de baarmoeder THC hadden geabsorbeerd, vertoonden in hun adolescentie en vroege volwassenheid een sterkere neiging om opioïden te gebruiken. Ze waren niet alleen gemotiveerder om opioïden te verkrijgen, maar vertoonden ook sneller terugval wanneer ze werden blootgesteld aan opioïde-gerelateerde omgevingsprikkels. Daarnaast ontwikkelden ze vaker aanhoudend verslavingsachtig gedrag. De onderzoekers maten bij deze dieren een verhoogde dopamineafgifte en een overrepresentatie van opioïde-gerelateerde signalen in hun hersenactiviteit.

Gendergerelateerde verschillen

Een opvallende bevinding was dat het opioïdenzoekend gedrag significant vaker voorkwam bij mannelijke dieren dan bij vrouwelijke. De onderzoekers proberen nu te achterhalen waarom deze geslachtsverschillen bestaan. De hypersensitieve 'wil'-systeemhypothese, zoals de onderzoekers dit noemen, suggereert dat prenatale THC-blootstelling het beloningssysteem zodanig beïnvloedt dat het de hersenen vatbaarder maakt voor verslavingsgedrag.

Langetermijneffecten en potentiële interventies

Andere onderzoeken door dezelfde groep suggereren dat THC-blootstelling tijdens de zwangerschap niet alleen het risico op verslaving verhoogt, maar ook kan bijdragen aan psychiatrische stoornissen zoals schizofrenie. De onderzoekers verkennen nu mogelijkheden om de schade te beperken, bijvoorbeeld met CRISPR-genbewerking of medicijnen die al voor andere doeleinden worden gebruikt. Dit zou kunnen helpen om de negatieve effecten van prenatale THC-blootstelling te corrigeren.

Advies aan zwangere vrouwen

De bevindingen benadrukken de noodzaak om zwangere vrouwen beter voor te lichten over de risico's van cannabisgebruik. Hoewel sommige vrouwen denken dat cannabis veiliger is dan traditionele medicijnen, blijkt uit dit onderzoek dat THC aanzienlijke gevolgen kan hebben voor de ontwikkeling van het kind. Het American College of Obstetricians and Gynecologists adviseert artsen daarom om patiënten te waarschuwen voor deze mogelijke risico’s. Verdere studies zijn noodzakelijk om zowel de omvang van de effecten als mogelijke behandelingen beter te begrijpen.