Neuropsycholoog: '40 procent van de mensen is te moe'

Neuropsycholoog Erik Matser maakt zich al een tijdje hard voor de gevolgen van de mobiele telefoon en de verslaving die daar bij hoort. De appjes, notificaties etc. leiden volgens Matser tot een dopamine-waterval, die steeds maar weer opnieuw gevuld moet worden.

'Wat gebeurt er als je constant dopamine produceert? Het moet steeds groter, steeds meer. Zo glij je langzaam een verslaving in', zegt Matser in een interview met NPO Radio1. Niet alleen drugs of alcohol kunnen verslavend zijn volgens hem. 'Op een gegeven moment ben je niet meer vrij in het bepalen van je eigen levensdoelen.'

Het zenuwstelsel raakt overbelast, lijkt Matser te doelen. We zijn als zoogdieren zo gemaakt om te reageren op gevaar, maar niet dat we steeds maar 'aan' staan. 'Normaal gesproken staan we 'aan' als er gevaar dreigt, maar in onze digitale wereld zijn we continu alert', aldus de neuropsycholoog. '40 procent van de mensen is te moe. En dat is geen toeval.'

Bij hem in de praktijk komen vaak jongeren van 25 'die er uitzien alsof ze acht uur hebben lopen lassen'. 'Ze zijn dodelijk vermoeid, kunnen zich niet meer concentreren en voelen zich constant ontevreden en boos', aldus Matser, die het geen burn-out of depressie wil noemen, maar een overbelast brein of een sympathische overdrive (waarschijnlijk verwijzend naar het sympathische zenuwstel dat actief is als er actie is).

Schermtijd

Door middel van schermtijd op de telefoon kan men zien of jongeren niet te lang op hun telefoon zitten. De NPO vroeg wat de gemiddelde schermtijd was bij jongeren op het Mediapark, maar dat bleek vijf tot tien uur per dag te zijn, waarbij Matser benadrukt dat het gemiddelde onder jongeren zeven uur per dag is. Uit een onderzoek in 2024 bleek de gemiddelde schermtijd bij jongeren op vijf te liggen.

Te vaak op je telefoon zitten heeft niet alleen als nadeel dat je overactief blijft en uitgeput kan raken, maar ook dat je het gevoel met je lichaam kwijtraakt. Iets wat vaker op IndeSpiegel.nl juist wordt benadrukt, dat we meer contact moeten maken met ons lichaam. En dat zie je vaak ook op zogenaamde 'dode momenten'. In een lift of wat anders. Waar we vroeger misschien wel naar ons lichaam gingen, grijpen we nu onze telefoon en zitten we weer in onze cognitie.