Freek Vonk, werkzaam voor Naturalis, heeft een onderzoek afgerond waarin met concludeert dat een koningscobra - volgens Vonk de intelligentste slang die er is - zich heeft voortgeplant zonder seks te hebben. Deze maagdelijke voortplanting wordt in de literatuur parthenogenese genoemd.
In dit geval leggen de vrouwtjes eieren zonder dat ze daarbij contact hebben gehad met een mannetje. 'Het is eigenlijk een extreme vorm van inteelt. Op de lange termijn is dat natuurlijk niet handig, maar op de korte termijn is het een prachtige evolutionaire oplossing om toch te kunnen voortplanten in een omgeving zonder mannetjes', zegt de bioloog tegen NPO Radio1.
Vonk: 'Bij het vrouwtje in de eierstokken ontstaan vier cellen, waarvan één cel wordt uitverkoren om te rijpen tot eicel. Die drie ander cellen worden een soort afvalbakjes voor het genetisch materiaal. Eentje daar van heeft zich gedragen als een mannelijke cel en daarmee heeft ze zichzelf bevrucht.'
Kunnen alleen mannetjes worden
Uiteindelijk zijn er twee mannetjes slangen geboren, maar die zijn wel binnen enkele dagen overleden. Volgens Vonk is het geen toeval dat het mannetjes zijn geweest van. 'Bij ons hebben mannen XY-chromosomen en vrouwen XX-chromosomen. Bij slangen hebben de vrouwtjes ZW-chromosomen en de mannetjes ZZ-chromosomen. En bij deze vorm van parthenogenese zijn er twee combinaties mogelijk: ZZ en WW. WW is niet levensvatbaar en bestaat niet, ZZ zijn altijd mannetjes. Dus er kunnen alleen mannetjes ontstaan.'
De koningscobra, die wel vijftien tot twintig jaar oud kan worden, is de grootste slang ter wereld. Ze zijn volgens Vonk bijzonder intelligent en reageren snel op mensen. De kleinere cobra-soorten die regelmatig voor een fluit 'dansen' reageren volgens Vonk overigens niet op het geluid. 'Slangen zijn doof', verheldert Vonk. 'Ze bewegen door de glinsteringen van steentjes op de fluit.' (foto: Rushenb/Wiki Commons)
Beluister het hele fragment van Vonk bij Vroege Vogels op de site van NPORadio1.
Plaats reactie
0 reacties
Je bekijkt nu de reacties waarvoor je een notificatie hebt ontvangen, wil je alle reacties bij dit artikel zien, klik dan op onderstaande knop.
Bekijk alle reacties