Vroegtijdige screening van postnatale depressie kan veel moeders helpen

Bij één op de tien vrouwen komt een postnatale depressie (een depressie na de zwangerschap) voor. Deze soort depressie kan veel impact hebben op zowel de moeder als de ontwikkeling van het kind en is dus belangrijk om in een vroeg stadium te signaleren, om zo snel mogelijk hulp in te schakelen.

Het hebben van een postnatale depressie is dus niet iets vreemds: het komt vaak voor. Toch is het voor net bevallen moeders niet altijd even makkelijk om erover te praten. Als nieuwe moeder hoor je immers ‘op een roze wolk te zitten’ en het is moeilijk aan te geven als jij deze roze wolk niet echt ervaart. Ook signaleren zorgprofessionals een postnatale depressie ook niet.

Onderzoek 

UT promovenda en jeugdarts Angarath Van der Zee deed onderzoek naar verbetering van deze signalering door de jeugdgezondheidszorg (JGZ). Voor haar onderzoek gebruikte Van der Zee de Edinburgh Postnatal Depression Scale (EPDS); een korte en betrouwbare vragenlijst om depressie vroegtijdig op te sporen.

Aan het onderzoek deden moeders mee die net tot zes maanden geleden waren bevallen . Voorafgaand aan het consult op het consultatiebureau vulden de moeders de EPDS vragenlijst in. Tijdens het gesprek werden de uitkomsten besproken. Het onderzoek liet een duidelijk effect zien van de screening; negen maanden na de bevalling had tweeënhalf procent van de moeders in de groep die gescreend was depressieve klachten, terwijl in de groep zonder screening achtenhalf van de moeders klachten had. Daarnaast hadden moeders die gescreend waren meer vertrouwen in de eigen opvoedingsvaardigheden, minder angstklachten en een beter algemeen mentaal welbevinden.

Verbeterpunten 

Het onderzoek leverde succesvolle resultaten op het gebied van vroege screening van depressies na de bevalling, maar er waren ook aanknopingspunten voor verbeteringen. Zo stelt Van der Zee dat er naast depressie, ook aandacht moet zijn voor angst en angstproblemen. Echter blijkt uit verder onderzoek dat EPDS niet geschikt is om angstproblemen vast te stellen, maar angstklachten komen wel vaker voor na de bevalling dan depressieve klachten. Hierom blijft Van der Zee zoeken naar andere manieren om angst vast te stellen.

Hard nodig

Het onderzoek laat zien dat er manieren zijn om deze groep moeders, en kinderen, beter te helpen. Want de feiten zijn er: postnatale depressie komt vaak voor en het kan iedereen overkomen; met of zonder depressie geschiedenis. Moeders met depressieve klachten maken meer gebruik van andere vormen van zorg zoals fysiotherapie en spoedeisende zorg, niet alleen voor zichzelf, maar ook voor hun kind. Ook verzuimen moeders met depressieve klachten meer. Het landelijk invoeren van de screening en het realiseren van een goed vervolgtraject zou deze maatschappelijke impact kunnen verminderen.

(Foto: Pexels/Anastasia Shuraeva)