Met deze zes tips maak je jezelf weerbaarder tegen de crisis

Over een maand is een jaar geleden dat het land voor het eerst in een lockdown ging om de bevolking tegen het coronavirus te beschermen. Een jaar later kenmerkt de samenleving nog steeds grote beperkingen. De vraag die mensen onder andere bezig houdt is: 'Hoe blijf je mentaal weerbaar in deze crisis'? De Volkskrant verzamelde zes tips om mentaal sterk te blijven en de crisis aan te kunnen.

Duik de geschiedenis in en leer van de stoïcijnen

Stoïcisme is een filosofische stroming waarin het belangrijkste uitgangspunt is dat de wereld één is en kan worden beschouwd als een groot levend organisme dat aan dezelfde natuurwetten onderworpen is en dezelfde samenhang vertoont. De stoïcijnen benadrukken dat wij de omstandigheden die ons treffen - zoals een pandemie - niet zelf in de hand hebben. We hebben er geen controle over.

Maar waar we wel controle over hebben volgens antieke denkers als Seneca en Marcus Aurelius is dat we controle hebben over onze geest. Omdat we controle hebben over onze geest, hebben we de controle om te bepalen hoe we met omstandigheden om te gaan. Objectief gezien is volgens deze stroming de pandemie niet iets goed of iets slecht; het gaat erom hoe je ermee om gaat. Ga je er positief mee om? Of zie je er alleen het slechte van in?

Herinner jezelf aan positieve gedachten 

Cabaretier en filosoof Tim Fransen heeft veel gehad aan de stoïcijnse gedachtewijze. In de filosofische stroming komen vaak zinnen terug als: ‘Het gaat om de dingen die je tegen jezelf zegt’. En dat is volgens Fransen precies de kern. Je kunt het wel weten dat je positief moet denken en je gedachten soms even moet omzetten om positief te blijven, maar als je jezelf er niet constant aan herinnerd, kan je het vergeten en wordt het niet ‘jezelf eigen’. Wat hij dus aanraadt is iets kopen als een deurmat met een positieve spreuk erop of een scheurkalender, waar je elke dag een nieuwe positieve zin vindt.

Wees autonoom 

Zoals eerder vastgesteld: de controle over de wereld hebben we niet. Ons eigen leven wordt aangetast door de gebeurtenissen in de wereld en de daaropvolgende maatregelen. Naar je werk gaan of een drankje doen op een terras is ineens niet meer mogelijk. Journalist Maartje Laterveer schreef een essay over optimisme in de coronatijd. In haar essay schrijft ze hoe we het gevoel van controle terug kunnen winnen, namelijk door een daad van autonomie te verrichten.

Heb je je verjaardag niet kunnen vieren vorig jaar? Ga het plannen voor dit jaar. Nee, je weet niet zeker of het door kan gaan, maar het plannen alleen al en dingen uitzoeken kan het prettige gevoel van controle terug brengen in ons leven. Een daad van autonomie en controle herinnert jezelf er weer aan dat ondanks dat de wereld veranderd is, het niet betekent dat je alle controle uit handen kan geven en hele dagen maar ‘niets’ moet doen.

Leer van de ervaringen 

Het leven is niet perfect en tegenslagen, onzekerheid, traumatische ervaringen en rommelige tijden horen erbij. Het zijn levenslessen waar je alleen maar dingen van leert en uiteindelijk meer betekenis aan je leven door kan geven. In een eerder artikel bespraken wij dit onderwerp ook al en hoe het toe te passen is op de huidige crisis. Ja, het zijn veel nare tijden en er gebeuren elke dag verdrietige dingen, maar ondanks dat zijn er wel veel levenslessen en leermomenten uit te halen. Ik denk dat bijvoorbeeld half Nederland nog nooit zoveel heeft gewandeld als dit jaar en heeft gezien hoe mooi ons eigen landje kan zijn, in plaats van maar elk vrij moment honderden kilometers ver weg te vliegen.

Creëer een ritme 

De rituelen en routines die we voor de crisis hadden zijn al elf maanden compleet verstoort en daarmee ook de grip op de wereld, meent Casper ter Kuile, auteur van het boek De kracht van het ritueel. En juist het creëren van nieuwe rituelen en routines kunnen weer helpen om een grip op de wereld te krijgen. Begin je dag bijvoorbeeld met douchen, ontbijten en voordat je gaat werken loop of fiets nog een klein rondje, alsof je ‘echt de deur uit moet’ om naar je werk te gaan. Of als je klaar bent met thuiswerken bijvoorbeeld, steek dan een kaarsje aan en ga even wat drinken of eten, zodat de werkdag ‘afgesloten’ wordt.

Verander je inrichting in je huis

Volkskrant-redacteur Esma Linneman vindt sinds de crisis houvast in de inrichting van haar huis. En ze is niet de enige. Veel mensen hebben in de afgelopen maanden hun huis veranderd of zelfs verbouwd Volgens Linneman komt dit doordat we na zoveel maanden van isolement en ‘saaiheid’, snakken naar een inrichting die het gevoel geeft dat we leven.

Uit het boek Vrolijkheid van de Amerikaanse auteur Ingrid Fetel Lee blijkt ook dat kleurrijke, ronde objecten en patronen ons weerbaarder maken. Ze resoneren ervaringen uit de natuur. Ons ‘oerbrein’ ziet puntige en vierkante vormen daarentegen als gevaarlijke obstakels. Ook kleuren als antraciet en grijs leveren negatieve associaties op, terwijl we ons door groen en rood vitaal voelen. Verschuif dus eens een stoel of tafel en zorgt voor wat mooie en kleurrijke meubels of decoraties in huis! Wie weet heeft het een positief effect op je en het is altijd mooi om iets te hebben om te doen in de lockdown. (Foto: Pexels/Andrea Piacquadio)