Hoe een negatief schema je 'beschermt' tegen het echte leven

| door Sjoerd Valkering

Mensen die een zogenaamd negatieve schema hanteren zijn negatief over veel dingen in het leven. Door zo negatief te zijn hoeven ze veel dingen niet aan te gaan en beschermen ze als het waren zichzelf tegen een mislukking. Een negatief schema komt veelal vooruit uit emotionele verwaarlozing in de jeugd of andere gecreëerde psychotrauma's.

Een negatief schema wordt gebruikt in schematherapie. Schematherapie is evidence based en er wordt aangenomen dat het werkt. Mensen met een negatief schema geloven dat ze gaan falen, dat de wereld niet levert wat ze willen en dat je beter geen moeite kunt doen. Het negatieve schema voorkomt dat zichzelf kunnen verbeteren en wel kansen oppakken.

Mensen met een negatief schema missen 'bewijs' voor dat er wel positieve uitkomsten komen. Ze zijn ervan overtuigd dat een nieuwe uitdaging aangaan weer een mislukking gaat opleveren. Ze zien niet dat falen ook onderdeel is van groei. Ook denken ze dat falen ervoor zorgt dat relaties mislukken.

Oplossingen in schematherapie

Wat kunnen mensen met een negatief schema doen om zich te verbeteren? Richard Brouillet, online schema therapeut, beschrijft vier oplossingen op PsychologyToday.com:

(1) Begrijp je verleden: Probeert te snappen wat er vroeger is gebeurd. Hoe heb je emotionele verwaarlozing (emotional neglect in het Engels, red.) ondergaan? Hoe is hierdoor een negatief schema ontstaan? Door dit te achterhalen snap je ook wat de oplossing is.
(2) Doe een kosten-voordelen-analyse: Maak een tabel met vier kolommen: negatieve gedachten, kosten van het hebben van deze gedachten, de voordelen van deze gedachten en de laatste met waarschijnlijke uitkomst van deze gedachten. Die helpt je om zwart op wit te zien hoe je negatieve gedachten getackeld kunnen worden.
(3) Accepteer de mislukkingen: Schrijvers en artiesten snappen dat mislukkingen nodig zijn om verder op te bouwen zodat je uiteindelijk een mooi eindproduct kan maken.
(4) Leren omgaan met mislukkingen en afwijzingen: Als je leert om afwijzingen en mislukkingen te verwerken, dan is het defensiemechanisme van een negatief schema ook niet meer nodig om in stand te houden. Teleurstellingen horen bij het leven, die kan je niet ontlopen.

Gerelateerde links:
- Schematherapie: De 18 schema's uitgelegd

Lees het artikel op de mobiele website

Net binnen

Bekijk meer artikelen