Mensen die weleens een antidepressivum hebben getest weten dat het doorgaans vier tot zes weken duurt voordat je merkt of het medicijn goed aan slaat of niet. In de tussentijd kun je bijwerkingen krijgen als misselijkheid, duizeligheid, slapeloosheid of seksuele stoornissen. Een nieuwe techniek wijst uit dat men een week nodig heeft om een conclusie te trekken.
Artsen hebben hiervoor een logaritme ontwikkeld op het antidepressivum sertraline, dat veelvuldig wordt voorgeschreven tegenwoordig. Bij twee derde van de mensen die dit proberen blijft na de testperiode dat het niet werkzaam is. Om daarom de testperiode in te korten van vier tot zes weken naar één week is zeer nuttig. In Nederland gebruiken 126.000 mensen dit middel.
Voor de analyse hebben Amerikaansen en Nijmeegse onderzoekers data gebruikt uit een groot Amerikaans onderzoek. Of een middel aan slaat blijkt in dit geval af te hangen van de bloedtoevoer naar een hersengebied dat bepaalde emoties reguleert. Aan de hand van hersenscans kan vooraf al aardig voorspeld worden, maar na een week weet men het zeker aan de hand van de symtpomen.
'We wisten al langer dat de hersendoorbloeding een rol speelt', laat hoogleraar neuroradiologie Liesbeth Reneman, hoofdonderzoeker van de studie, aan de NOS weten. 'Maar daarmee konden we alleen voorspellingen doen op groepsniveau. Nu kunnen we het gaan voorspellen voor elk individu. Het is een stap in de richting van gepersonaliseerde geneeskunde.'
De verwachting is dat dit algoritme ook gebruikt kan worden voor andere SSRI's. Deze groep heropnameremmers werken namelijk allemaal op dezelfde manier. 'Onze verwachting is dat alle SSRI's ongeveer hetzelfde reageren. We willen de komende tijd gaan onderzoeken of dat inderdaad zo is', aldus Reneman.
Het zal nog wel even duren voordat dit in de praktijk wordt toegepast. Psychiaters moeten daarvoor eerst een hersenscan aanvragen. Het is daarom niet iets dat zomaar toegepast kan worden, maar als eenmaal het traject is ingegaan is het sneller dan de zes weken waar men nu op moet wachten. Alleen voor een hersenscan moet je twee maanden wachten?
Lees het artikel op de mobiele website