Bewustzijn na hartstilstand: Onderzoek werpt licht op bijna-doodervaringen (Bde's)

Nieuw onderzoek wijst uit dat patiënten ervaringen met de dood herinneren na een hartstilstand. Tot een uur nadat hun hart was gestopt, hadden sommige door reanimatie gereanimeerde patiënten heldere herinneringen aan het ervaren van de dood. Deze bevindingen zijn gepubliceerd in het tijdschrift Resuscitation door onderzoekers van de NYU Grossman School of Medicine in samenwerking met 25 voornamelijk Amerikaanse en Britse ziekenhuizen.

Uit de studie bleek dat ondanks onmiddellijke behandeling minder dan 10 procent van de 567 bestudeerde patiënten die in het ziekenhuis gereanimeerd werden, voldoende herstelden om ontslagen te worden. Vier op de tien overlevenden herinnerden zich echter enige vorm van bewustzijn tijdens de reanimatie die niet werd vastgelegd door standaard metingen. Bij sommige van deze patiënten werd bijna 40 procent van de hersenactiviteit die was teruggekeerd naar normaal of bijna normaal vanuit een 'flatline' toestand waargenomen, zelfs tot een uur in de reanimatie.

De ervaringen van de dood leken volgens de onderzoekers te verschillen van hallucinaties, waanbeelden, illusies, dromen of door reanimatie opgewekt bewustzijn. Overlevenden zeiden dat ze een verhoogd bewustzijn en krachtige, heldere ervaringen hebben, aldus auteurs van de studie. Dit betreft onder andere het gevoel van scheiding van het lichaam, het observeren van gebeurtenissen zonder pijn of stress, en een betekenisvolle evaluatie van hun acties en relaties. Dit nieuwe onderzoek heeft aangetoond dat deze ervaringen van de dood verschillen van hallucinaties, waanideeën, illusies, dromen of door CPR opgewekte bewustzijn.

Ze veronderstellen dat de 'flatlined' stervende hersenen natuurlijke remmende systemen verwijderen, wat kan leiden tot het ervaren van 'nieuwe dimensies van de werkelijkheid', waaronder een lucide herinnering aan alle opgeslagen herinneringen vanaf de vroege kindertijd tot de dood.

Inzicht in dood, maar geen bewijs

Hoofdonderzoeker Dr. Sam Parnia zegt: 'Hoewel artsen lang hebben gedacht dat de hersenen blijvende schade oplopen ongeveer tien minuten nadat het hart stopt met het leveren van zuurstof, ontdekten wij dat de hersenen tekenen van elektrisch herstel kunnen vertonen lang in de lopende reanimatie'. Hij voegt eraan toe dat deze ervaringen inzicht bieden in een echte, maar weinig begrepen dimensie van het menselijk bewustzijn die met de dood wordt onthuld.

De auteurs van de studie concluderen dat het onderzoek tot nu toe de realiteit of betekenis van de ervaringen en beweringen van patiënten over bewustzijn met betrekking tot de dood noch heeft bewezen noch heeft weerlegd. Ze pleiten voor verder onderzoek naar deze ervaringen rondom de dood.